به گزارش اکوکردستان، شهرداری ها به عنوان متولی توسعه شهرها یک نهاد عمومی و غیردولتی هستند که بار اصلی توسعه شهری بر دوش آنها قرار دارد. این نهاد با بودجه دولتی اداره نمی شود قبل از تصویب قانون خودکفایی شهرداری ها در سال 1361 بیش از 30 درصد بودجه شهرداری ها توسط دولت تامین می گردید. اما بعد از آن کمک های دولتی نیز رو به کاهش یافت بطوریکه از سال 1370 به بعد تقریبا حذف گردید.
طبق ماده 55 قانون شهرداری ها وظایف متعددی به عهده آنها نهاده شده است که از جمله ایجاد خیابان ها و کوچه ها، مجاری آب و توسعه معابر، غسالخانه، گورستان، اتخاذ تدابیر موثر و اقدام لازم برای حفظ شهر از خطر سیل و حریق، ایجاد و تعیین میدان های عمومی برای خرید و فروش ارزاق و توقف وسایل نقلیه، نوسازی، عمران، اصلاحات اساسی، تامین نیازمندی های شهری، احداث، اصلاح و توسعه معابر، ایجاد پارک ها، پارکینگ ها، میدان ها، حفظ و نگهداری پارک و باغهای عمومی موجود، تامین سایر تاسیسات مورد نیاز عمومی، نوسازی محلات، مراقبت در رشد متناسب و موزون شهرها از وظایف اساسی شهرداری هاست. انجام کلیه این امور توسط شهرداری در گرو تامین درآمدها به ویژه درآمدهای پایدار است.
درآمد شهرداری ها از کجا تامین می شود؟
درآمد شهرداری‌ها را می توان در طیف های مختلفی دسته بندی کرد که شامل درآمدهای ناشی از عوارض عمومی که همان درآمدهای مستمر هستند، درآمدهای ناشی از عوارض اختصاصی، بهای خدمات و درآمدهای مؤسسات انتفاعی شهرداری، درآمدهای حاصل از وجوه اموال شهرداری، کمکهای اعطائی دولت و سازمان‌های دولتی، کمکهای اهدائی اشخاص و سازمان های خصوصی، اموال و دارایی هایی که به طور اتفاقی یا به موجب قانون به شهرداری تعلق می گیرد.
با نگاهی به درآمدهای معرفی شده برای شهرداری‌ها ملاحظه می‌شود که فقط ردیف اول یعنی درآمدهای ناشی از عوارض عمومی پایدار بوده ولی سایر درآمدها از شاخص پایداری و استمرار برخوردار نمی‌باشند.
شهرداری های استان کردستان نیز از بدنه مشکلات شهردارهای کشور جدا نبوده و درآمد پایدار یکی از بزرگترین معضلات شهرداری های این استان است. بطوریکه شهرداری های برخی از شهرهای کردستان نه تنها قادر به انجام کارهای عمرانی و وظایف محوله در عمران شهری نیستند بلکه در پرداخت حقوق کارگران و پرسنل خود نیز درمانده می شوند و هر از چندگاهی شاهد عدم پرداخت و دیرکرد چند ماهه در حقوق کارگران و پرسنل شهرداری هستیم.
خالد.ش. یکی از کارگران شهرداری سنندج در خصوص تاخیر در پرداخت حقوق های ماهیانه می گوید: ما قشر آسیب پذیری هستیم و حقوقی که یک کارگر دریافت می کند اصلا جوابگوی هزینه های جاری خانواده نیست و اگر چندین ماه هم حقوق دریافت نکنیم چرخ زندگیمان لنگ می ماند.
سعید.ص یکی از پاکبانان در منطقه منفصل شهری نایسر، می گوید: یک پاکبان اگر توانایی مالی داشت هرگز کار سخت و طاقت فرسای شهرداری را انتخاب نمی کرد. با وجود اینکه حقوق آنچنانی نمی گیریم ولی مجبوریم برای تامین هزینه های زندگی در این شغل بمانیم.
وی ادامه می دهد: مسئولان استانی و کشوری باید توجه ویژه ای به شهرداری ها بکنند تا بتوانند حقوق ما کارگران را پرداخت کنند زیرا اگر شهرداری فقط یک روز کار و خدماتش را را انجام ندهد چهره شهر آشفته و زشتی می شود.
مشارکت غیرداوطلبانه مردم در پرداخت عوارض چالش پیش روی شهرداری
شهرداری ها در تامین درآمد پایدار خود نیز که از محل دریافت عوارض حاصل می شود با مشکل دیگری روبرو هستند و آن مشارکت مردم در پرداخت عوارض است. یکی از تفکراتی که بعد از گذشت سال ها همچنان در میان مردم حاکم است دولتی بودن بودجه شهرداری هاست. این مهمترین عاملی است که باعث شده تا امروزه مردم تمایل چندانی به پرداخت انواع عوارض ها و بهای خدمات خود نداشته باشند.
علی روشن بین پژوهشگر حوزه جغرافیای شهری می گوید: بسیاری از مردم بر این باور هستند که دولت هر ساله بودجه مورد نیاز اداره شهرها را در اختیار شهرداری ها قرار می دهد و لذا امکان اداره و بهسازی شهرها با این بودجه وجود دارد و به همین خاطر شهروندان توجیهی برای پرداخت عوارضات خود به شهرداری ندارند.
این پژوهشگر حوزه شهری به اداره شهرها در سایر کشورها اشاره می کند و اظهار می کند: شهرداری‌های کشورهای پیشرفته با توجه به وجود منابع درآمدی علمی و پایدار و مدیریت واحد شهری به ندرت با معضل و مشکل کمبود منابع مالی مواجه می گردند.
روشن بین اضافه می کند: وجود شفافیت در عملکرد هزینه ای شهرداری جهت اداره امور شهری و اطلاع رسانی دقیق آن به مردم، موجب افزایش مشارکت شهروندان در پرداخت عوارض‌های قانونی بالا می‌شود.
گزارش از: زهرا علی بیگی
